Curse of Knowledge
เมื่อปลายเดือนพ.ค.ที่ผ่านมา หลังจากว่างจากการอัดวีดีโอสอนการใช้งานเทคโนโลยีต่างๆ ในช่อง OBEC Channel เก๋ก็มีโอกาสได้ไปเรียนคลาสออนไลน์ของทาง Blackbox Team ซึ่งเรียนหลายคอร์สเลย คอร์สละประมาณ 2-3 ชั่วโมง ทุกคอร์สน่าสนใจมาก โดยเฉพาะการทำงานที่เกี่ยวกับการสอน แบบเก๋ คอร์สนึงที่ได้เรียน ชือ่ว่า Explain Everything บอกตามตรงว่าชื่อคอร์สมันสะดุดใจ เพราะมันคล้ายชื่อแอปตัวนึง ที่รู้จักมานานแล้ว
พอได้เรียนจริงคอร์สนี้เป็นเกี่ยวกับการอธิบาย ศาสตร์ของการอธิบาย ซึ่งทำให้ได้เรียนรู้ และ อภิปรายกลุ่มย่อยกันด้วยเกี่ยวกับประเด็นที่กระบวนกร (คุณโน้ต) ได้ออกแบบให้เราได้ทำกัน สิ่งหนึ่งที่จำได้ระหว่างการเรียนรู้คือ คำว่า Curse of Knowledge ถ้าแปลเป็นไทยก็ประมาณว่า อาการถูกต้องคำสาปของการมีความรู้ เพราะคำนี้ เอาไว้ใช้เพื่อที่จะเป็นการเตือนให้เรา ระแวดระวังการที่เราอธิบายเรื่องใดเรื่องหนึ่งให้กับผู้อื่น เราอาจจะคิดว่าคนอื่นก็น่าจะรู้
ตอนนี้ถ้าเราระวังและเรียนรู้ว่า curse of knowledge อาจจะเป็นกับดักของเราในการอธิบายสิ่งต่างๆ ให้กับคนอื่น ซึ่งเค้าอาจจะไม่ได้มีประสบการณ์ หรือ ความรู้เท่ากับเรา เราจะได้เตรียมคิดหาวิธีการอธิบายสิ่งนั้นได้ง่าย ขึ้น
ซึ่งอีกสิ่งหนึ่งที่เก๋ชอบมาก ระหว่างการเรียนคือ อ.โน้ตถามว่า เคยเจอเหตุการณ์ที่คนตอบคำถามไปแบบให้ผ่านๆ ไปหรือไม่ เช่น เด็กถามว่า โลกร้อนคืออะไร แล้วเราก็อาจจะตอบว่ามันคือปรากฎการณ์ Green House Effect ซึ่งมันไม่ได้อธิบายให้เด็กเข้าใจมากขึ้น ซึ่งเค้ามองว่าการที่ใครคนนึงตอบแบบนั้น มันเป็น”การเสียโอกาส”ของเราเลย ที่จะมีโอกาสได้อธิบาย และ “กระตุ้นความอยากรู้ของผู้ถามคำถาม”
“การเสียโอกาส” อาจจะดูเหมือนเป็นสิ่งที่ไม่ได้มีมูลค่าอะไร แต่ถ้าเราทำให้ใครสักคน หมดความอยากรู้อยากเห็นในเรื่องนั้น จากคำตอบของเรา คงเสียดายแย่เลย… สำหรับเก๋ เอามานั่งคิดนอนคิด เราในฐานะผู้ใหญ่ จะทำอย่างไรดี ที่มีส่วนร่วมในการสร้างวัฒนธรรมแห่งการเรียนรู้ แห่งการใฝ่รู้
ไม่แน่ การตั้งใจตอบคำถามให้กับเด็กๆ และอธิบายให้เค้าได้เข้าใจ ก็อาจจะเป็นอีกหนทางหนึ่งก็ได้ เรียบง่ายนะ เริ่มที่ตัวเราเอง
ปล. ในคอร์สนั้นเราได้เรียนเรื่องการอธิบาย ในหลายๆ มุมมอง ถ้ามีโอกาสจะมาแบ่งปันต่อไป